رفیق 50ساله پهلوان رستم، همچنان با او لُنگ می‌بندد و کَباده می‌زند

ورزش زورخانه‌ای یا باستانی میراث ورزشی چند هزارساله بازمانده از ایرانیان قدیم و روزگار باستان است. ورزشکاران گود زورخانه‌ای، با اقتدا به مولا و مقتدای خود حضرت علی(ع)، در کنار پرورش جسم و ورزیدگی اندام، آداب و رسوم پهلوانی، مروت، جوانمردی و خاکساری را از بزرگ‌ترهای خود می‌آموختند و به نسل‌های بعدی انتقال می‌دادند، برای یک ورزشکار زورخانه‌ای پایبندی به مرام پهلوانی برتر و بهتر از کسب مدال قهرمانی بوده است. احمد جاودانی یکی از پیش‌کسوتان ورزش زورخانه‌ای در محله چهاربرج است و نقش زیادی در گسترش این ورزش باستانی و اصیل ایرانی داشته‌ است.

مروت و جوانمردی اولین اصل گود زورخانه‌ای

احمد جاودانی، سال1334 در تپل‌محله به دنیا می‌آید و از سنین نوجوانی ورزش زورخانه‌ای را از همین محله شروع می‌کند. جاودانی می‌گوید: تپل‌محله یکی از محلات قدیمی مشهد است و یکی از قدیمی‌ترین گودهای زورخانه‌ای و ورزش باستانی به نام باشگاه بهرامی در این محله قرار داشت.

 گودی که به گفته قدیمی‌ها قدمتی صدساله داشت و پهلوان اکبر خراسانی، پهلوان اول پایتخت در دوره ناصرالدین شاه قاجار در آن میل گرفته و ورزش کرده‌ بود. در نوجوانی وقتی پهلوان‌های قوی‌هیکل و درشت‌اندام را در حال رفتن به گود می‌دیدم به این امید که مثل آن‌ها اندامی ورزیده و نیرومند داشته باشم به باشگاه بهرامی آمده و ورزش در زورخانه را آغاز کردم. 

بعد از دو سه هفته تمرین سخت وقتی هیچ تغییری در خودم ندیدم، به پیش‌کسوت‌ گود که میان‌دار گود هم بود، با ناراحتی گفتم: پهلوان من کی می‌توانم مثل شما قدرتمند بشوم. میان‌دار با لبخند گفت: «اگر اینجا آمدی که گردن و بازو کلفت کنی و برای بچه‌محلات پز بدی و برای افراد ضعیف و ناتوان شاخ و شانه بکشی راه را اشتباه آمدی، دوتا کوچه آن‌طرف‌تر باشگاه پرورش اندام وجود دارد، اگر آنجا بروی خیلی سریع به آرزویت می‌رسی. 

ورزشکار زورخانه پیرو مرام مقتدای خود حضرت علی(ع) است و برای او اصل، پهلوانی و جوانمردی است نه زور و بازو نشان دادن و قلدری‌کردن. حال اول هدفت را انتخاب کن، بعد ورزشت را» حرف‌های این پهلوان پیش‌کسوت تأثیر عمیقی روی من گذاشت و من بعد از آن نه برای قهرمانی که برای پهلوانی و مرام جوانمردی وارد گود زورخانه شدم و تا امروز نیز ادامه داده‌ام.

تأسیس چند گود زورخانه در مشهد

احمد جاودانی‌ که سابقه دوستی50ساله با علی‌اکبر قاسمی (پهلوان رستم) را دارد، در همکاری با پهلوان رستم و گسترش ورزش زورخانه‌ای نقش مهمی داشته است.
جاودانی می‌گوید: بیش از 50سال قبل با علی‌اکبر قاسمی یا همان پهلوان رستم معروف که حکم پیش‌کسوتی و استادی بنده را دارد آشنا شدم، پهلوان رستم از جمله کسانی است که تمام وقت و کوشش خود را برای زنده نگهداشتن و گسترش ورزش زورخانه‌ای گذاشته است، من نیز تا جایی که توان داشتم او را یاری کرده‌ام. 

سال 1361که پهلوان ساخت و راه‌اندازی گود زورخانه وکیل‌آباد را شروع کرد، به همراه تعدادی از قدیمی‌های این محل از جمله  فضائلی، ملکی‌نژاد، کاردان و... حمام قدیمی این محله را بازسازی و تبدیل به گود زورخانه کردیم. 

بعد از آن با کمک پهلوان گود زورخانه‌ای را در طرقبه راه انداختیم. همچنین زورخانه‌ای را در شهر تربت‌حیدریه تأسیس کردیم. گاهی اوقات که پهلوان فرصت رسیدگی به گودهای زورخانه را نداشت، اداره و چرخاندن یکی از گودها را به عهده می‌گرفتم. به‌تدریج که فرزند پهلوان (حجت قاسمی) بزرگ‌تر شد، پهلوان اداره گود زورخانه وکیل‌آباد را برعهده من و پسرش گذاشت، در حال حاضر نیز با کمک همدیگر اداره گود وکیل‌آباد را برعهده داریم.

سال 1361که پهلوان ساخت و راه‌اندازی گود زورخانه وکیل‌آباد را شروع کرد، به همراه تعدادی از قدیمی‌های این محل از جمله  فضائلی، ملکی‌نژاد، کاردان و... حمام قدیمی این محله را بازسازی و تبدیل به گود زورخانه کردیم. 

کم‌رنگ شدن حرمت‌ها

احمد جاودانی بعد از 60سال حضور مستمر در گودهای زورخانه‌ای مختلف، از زیرپا گذاشتن رسوم و مرام‌ها در این مکان‌های مقدس که ورزشکاران با وضو وارد می‌شوند، گلایه‌مند است.
او توضیح می‌دهد: در گذشته گود زورخانه حرمت داشت، پیش‌کسوت‌ها درجه و جایگاه خاصی داشتند، اما متأسفانه این احترام و حرمت امروز کمتر شده‌ است و حرف اول را پول می‌زند، امروز احترام به مرام پهلوانی از بین رفته‌ و هرکسی که پول دارد، وارد گود می‌شود و به احترامش زنگ هم می‌زنند. 

من از مسئولان ورزش‌های زورخانه‌ای می‌خواهم که اصالت و پاکی این ورزش باستانی را که به نام حضرت علی(ع) و مرام جوانمردی مزین شده‌ است، حفظ کنند و نگذارند که این ورزش آلوده مقام و پول شود.